Głębia ostrości. Podpowiadamy, jak ją wykorzystać

Jeśli chcesz wyostrzyć fragment swojego zdjęcia lub zwiększyć jego rozmycie, a przy tym zależy ci, by wykonane fotografie były naprawdę dobrej jakości, to musisz dowiedzieć się, czym jest głębia ostrości w fotografii. Nasz poradnik w tym pomoże. Dzięki niemu twoje zdjęcia będą nie tylko wyjątkowe, ale również profesjonalne.

Co to jest głębia ostrości w fotografii?

Według zasad, które powinien znać każdy, nawet początkujący fotograf, głębia ostrości w fotografii jest to parametr, który określa zakres odległości od płaszczyzny matrycy. Dzięki niemu obiekty obserwowane i rejestrowane przez urządzenia optyczne sprawiają wrażenie ostrych. Inaczej mówiąc, jest to zdolność obiektywu do oddawania wyostrzonych obrazów przedmiotów położonych w różnych odległościach od matrycy, czyli nieleżących w płaszczyźnie nastawienia ostrości. Głębia ostrości w fotografii odpowiada za to, która część kadru jest ostra, a która rozmyta. W fotografii wyróżnia się: 

• mały zakres omawianej przestrzeni – określany jest jako płytka głębia ostrości; 
• duży zakres przestrzeni – nazywany rozległą głębią ostrości.

Głębia ostrości – jak ustawić? Przysłona a głębia ostrości w fotografii

Głębię ostrości w fotografii tworzy się dzięki dobraniu odpowiednich parametrów obiektywu. Jest ona uzależniona od trzech podstawowych czynników. Wśród nich wyróżniamy:

• wartość przysłony,
• ogniskową obiektywu,
• odległość od fotografowanego motywu.

Te parametry wystarczą, aby określić ostrość obrazu rzutowanego przez obiektyw. W zależności od rozmiaru matrycy czy filmu, obraz ten powiększamy w różnym stopniu, co wpływa na obserwowaną przez nas głębię ostrości. Początkujący fotograf powinien zapamiętać, że przy tej samej odległości ostrzenia i dla tej samej ogniskowej, podstawowym parametrem, który kształtuje głębię ostrości w fotografii, jest odpowiednie ustawienie przysłony. Można jej użyć, wykorzystując skalę głębi ostrości na obiektywie.

Jeśli otwór przysłony jest niewielki (duża liczba przysłony, np. f/2.8, f/4, f/5.6), można uzyskać większą głębię ostrości. W tym przypadku cały kadr jest wyraźny. Wykorzystuje się to do fotografowania krajobrazu lub fotografii szerokokątnej. Wiesz już zatem, do czego służy przysłona w aparacie i jak uzyskać dużą głębię ostrości. Jednak to nie koniec teorii… Co z małą głębią ostrości?

Jak ustawić małą głębię ostrości?

W przypadku, gdy otwór przysłony jest duży (mała liczba przysłony, np. f/11, f/14, f/22), w prosty sposób można uzyskać małą głębię ostrości w fotografii. Na otrzymanym zdjęciu fotografowany obiekt jest ostry, a tło i pierwszy plan nieco rozmazane. Wykorzystywane jest to w fotografii portretowej lub podczas stosowania obiektu makro w celu silniejszego skupienia uwagi odbiorcy na fotografowanym obiekcie.

Głębia ostrości w fotografii – jak ją zobaczyć?

Głębia ostrości uzyskana za pomocą odpowiedniego ustawienia obiektywu wykorzystywana jest do ukazania na zdjęciu stref ostrych i nieostrych. Wyostrzone fragmenty zdjęcia są dla fotografa i jego odbiorcy dużo ważniejsze od tych, które pokazane są jako rozmyte. Jest to szczególnie ważne w fotografii portretowej, kiedy fotograf chce zwrócić uwagę na przykład na twarz i oczy osoby portretowanej. 

Podczas ustawiania aparatu można ograniczyć strefę ostrości dokładnie do tych części, które chcemy wyraźnie ukazać. Natomiast w fotografii krajobrazowej, fotograf chce swoim odbiorcom pokazać wszystkie plany jako ostre. W tym przypadku nie tylko plan pierwszy, ale również tło będzie wyostrzone, dobrze widoczne i z wyraźnymi detalami.

Głębia ostrości w fotografii to jeden z parametrów, który pozwoli ci wykonać ciekawe, dobrej jakości zdjęcia. Tak naprawdę, to właśnie istnienie zjawiska głębi ostrości jest najważniejszym powodem wprowadzenia mechanizmu przysłony do aparatów fotograficznych. Praca przysłoną nie jest łatwa, lecz najprościej zmienić głębię ostrości operując właśnie otworem przysłony. Takie działanie jest najwygodniejsze, gdyż nie wymaga od fotografa ani zmiany miejsca, z którego fotografowany jest dany obiekt lub krajobraz, ani ogniskowej w aparacie. 

Autorka: Magdalena Skrzypek